Pensioen van de toekomst
U heeft het ongetwijfeld meegekregen: de overheid en sociale partners zijn het eens geworden over de uitwerking van het zogenoemde ‘Pensioenakkoord’. Dit akkoord moet leiden tot nieuwe wettelijke regels waaraan pensioenregelingen in Nederland moeten voldoen. Wij kunnen ons voorstellen dat dit een heleboel vragen bij u oproept. We hebben dat ook al gemerkt: Wat betekent dit voor mijn pensioenopbouw? Heeft het ook gevolgen voor gepensioneerden? Wat verandert er precies? Reden voor ons om een aantal vragen op een rij te zetten. En te beantwoorden waar dat al kan. Want er is nog veel onduidelijk. Eén ding is echter wel duidelijk. Uw pensioen wordt minder zeker. Wat betekent dat?
Laat ik beginnen met toe te lichten waarom er nog veel onduidelijk is rond het Pensioenakkoord. Met het Pensioenakkoord ligt er een basis om tot nieuwe wettelijke regels te komen. Maar voordat duidelijk is hoe die wettelijke regels er precies uit gaan zien, moeten vele punten nog nader worden uitgewerkt. Verder is de vraag hoe de pensioenregelingen van Philips en Signify er precies uit gaan zien, niet alleen afhankelijk van ontwikkelingen in de wetgeving, maar ook van wat beide ondernemingen daarover in de toekomst met de vakbonden gaan afspreken Naar aanleiding van de afspraken die Philips en Signify met de vakbonden maken, moet ook het Fonds nog besluiten nemen. Kortom, er zijn nog de nodige stappen te zetten voordat duidelijk is wat het Pensioenakkoord uiteindelijk voor u gaat betekenen.
U bouwt nu jaarlijks pensioen op
Eén ding is echter wel duidelijk. Uw pensioen wordt minder zeker. Hoe komt dat? Ik zal proberen dat uit te leggen. In het huidige systeem bouwt u elk jaar een bepaald bedrag aan pensioen op. Dit bedrag is bij ons fonds 1,85% van de pensioengrondslag. De pensioengrondslag is het deel van het salaris waarover u pensioen opbouwt. Is de pensioengrondslag bijvoorbeeld € 50.000, dan bouwt u elk jaar € 925 pensioen op. Na 40 jaar is dat 40 maal € 975 is € 37.000. Dit pensioen is niet 100% zeker. Het kan in bepaalde situaties verlaagd worden. Maar pensioenfondsen zijn nu verplicht om financiële buffers aan te houden. Door deze buffers wordt geprobeerd de kans op zo’n verlaging zo klein mogelijk te houden.
Straks bouwt u kapitaal op
In het nieuwe systeem bouwt u geen pensioen meer op, maar een kapitaal. Dat kapitaal wordt gevormd door de ingelegde premies en de daarover behaalde beleggingsrendementen. Doordat er minder buffers hoeven te worden aangehouden, is er meer rendement beschikbaar voor uw kapitaal. Dit kapitaal eet u na pensionering als het ware op door daaruit ieder jaar een pensioenbedrag op te nemen*. De hoogte van uw pensioen is afhankelijk van de hoogte van uw kapitaal op uw pensioendatum, en van het rendement dat u na uw pensionering nog maakt op het resterende kapitaal. Uiteraard kunnen wij uitrekenen hoeveel pensioen u met uw kapitaal naar verwachting zult gaan krijgen. Maar in die berekeningen moeten wij uitgaan van tal van veronderstellingen. Onder meer ten aanzien van het rendement dat u zult maken op uw beleggingen. Of al die veronderstellingen uitkomen, is onzeker. En daarmee is het dus ook minder zeker hoeveel pensioen u in de toekomst precies gaat krijgen.
Uw pensioen gaat meer bewegen
Daarnaast kan het pensioen na ingang van jaar tot jaar meer fluctueren. U eet immers uw eigen pensioenpot op. En wat er in die pot zit, is mede afhankelijk van de beleggingsresultaten na pensionering. Worden positieve beleggingsrendementen behaald, dan heeft u voor de resterende periode meer geld over en stijgt uw pensioen. Worden lagere beleggingsrendementen behaald, dan geldt het omgekeerde en heeft u dus minder pensioen in de resterende periode.
Ook voor gepensioneerden?
Geldt het voorgaande ook voor gepensioneerden? Dat is afhankelijk van de vraag of ook de opgebouwde rechten onder de nieuwe regels worden gebracht. In pensioenjargon spreken we dan van ‘invaren’. Of er bij Philips Pensioenfonds sprake gaat zijn van invaren van de opgebouwde rechten, is nu nog niet duidelijk. Daarover vindt op een later moment besluitvorming plaats. In het Pensioenakkoord wordt ervan uitgegaan dat invaren de hoofdregel is. Maar daar kan wel van worden afgeweken als dat voor bepaalde deelnemersgroepen nadelig uitvalt. Als er ook bij Philips Pensioenfonds sprake zou zijn van invaren, dan worden de rechten van de gepensioneerden omgezet in een kapitaal. Uit dat kapitaal wordt dan jaarlijks een pensioenbedrag opgenomen. Net als voor diegenen die op dit moment nog pensioen opbouwen.
Pensioen beweegt mee met economie
Uw pensioen wordt dus onzekerder. Is dat erg? Het is in ieder geval precies wat kabinet en sociale partners beoogden met het nieuwe stelsel. Het pensioen gaat meer meebewegen op de golven van de economie. Dat is positief in goede tijden, negatief in slechte tijden. En daarmee ook makkelijker uitlegbaar in de ogen van kabinet en sociale partners. Heeft u liever meer zekerheid in plaats van een een kans op een hogere, maar ook op een lagere uitkering, dan zult u op dit punt wat minder positief zijn over het nieuwe stelsel. Overigens moet met name de onzekerheid over de pensioenen na pensioeningang ook niet worden overdreven. Het zal naar verwachting gaan om relatief beperkte verschillen in de hoogte van het pensioen van jaar tot jaar. Maar ik realiseer me terdege dat ook beperkte verschillen voor bepaalde groepen deelnemers bijzonder lastig kunnen zijn.
Wat doet Philips Pensioenfonds?
Tot slot: wij houden de ontwikkelingen uiteraard nauwlettend in de gaten en zijn ook actief betrokken in de discussies over het pensioenstelsel via de Pensioenfederatie, de koepelorganisatie van pensioenfondsen in Nederland. Daarnaast ondersteunen wij Philips en Signify zoveel mogelijk bij de pensioenkeuzes die beide ondernemingen samen met de vakbonden in de komende periode moeten gaan maken. En als laatste zullen wij in onze besluitvorming over de uitvoering van de toekomstige pensioenregelingen op een zo goed mogelijke manier rekening houden met de belangen van alle betrokkenen.
Jasper Kemme
Algemeen Directeur
* Mogelijk komt er onder het Pensioenakkoord ook een variant waarbij gekozen kan worden voor een vaste pensioenuitkering na pensioeningang. In dit artikel is ervan uitgegaan dat daar niet voor gekozen wordt.